Suriye’de geçen hafta başlayan “düşmanlıkların durdurulması” süreciyle birlikte çatışmaların önemli ölçüde azalmasıyla rejim karşıtları yeniden sokaklara dökülerek beş yıldan beri devam eden savaşa rağmen hala değişim istediklerini, Esad’ın iktidarda kalmasını istemediklerini gösterdiler.
5 Mart Cuma günü Suriye’de yaklaşık 104 yerde “Devrim Sürüyor” sloganıyla gösteriler düzenledi. Cuma namazının ardından bir araya gelen göstericiler, rejimin düşmesini ve yabancı silahlı güçlerin ülkeden çıkartılmasını istedi.
“1916 Sykes-Picot, 2016 Kerry-Lavrov”
Halep, başkent Şam'ın Doğu Guta bölgesi, İdlib, Hama, Humus ve Dera’da muhaliflerin denetimindeki bölgelerde düzenlenen gösterilerde eylemciler, ''Halk rejimin düşmesini istiyor”, “1916 Sykes-Picot, 2016 Kerry-Lavrov”, “Halk özgürlük istiyor”, “Suriye'nin askeri müdahalelerle parçalanmasına hayır'' yazılı dövizler taşıdı. Göstericiler Suriye'de devrimin ruhunu tekrar canlandırmak için gösterilere yeniden başladıklarını söylediler.
“Bombalar altında bu gösteriler imkansızdı”
Halep’te gösterilere katılan bir doktor olan Abu Alez “Sokaklarda gösterilere katılan çok sayıda insan vardır. Hepsi de bu sabıkalı rejimin devrilmesini istiyorlar. Bombalamalar devam ederken bu gösterileri yapmamız imkansızdı” dedi.
Devrimin hafızası geri döndü
2011 yılında tüm Orta Doğu’da patlak veren Arap Devrimleri’nin bir parçası olarak Suriye’de de ayaklanma başlamış ve halk Esad rejiminin gitmesini istemişti. Bu dönemde de her Cuma namazı sonrasında politik reform ve polis şiddetinin durmasını isteyen gösteriler ayaklanmanın bir geleneği haline gelmişti. Çatışmaların göreceli olarak durmasıyla birlikte devrim günlerinin hafızası yeniden canlandı ve Cuma namazı sonrası reform gösterileri yeniden başladı.
Ateşkes devam ediyor
İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) düşmanca tutumların sonlandırılması anlaşması başladığından bu yana ateşkesin geçerli olduğu bölgelerde en sakin günlerin yaşandığını duyurdu. Gözlemevi'nin başkanı Rami Abdulrahman, ateşkesin 9 gün önce başlamasından bu yana sivil ölümlerinin yüzde 90, asker ve muhalif savaşçı ölümlerinin de yüzde 80 azaldığını söyledi. Gözlemevi, 27 Şubat’tan bu yana geçerli olan anlaşmaya dahil edilmeyen Nusra Cephesi’nin ve Halep’in kuzeyindeki Kürt güçleriyle çatışan muhaliflerin pazar günü eylemlerine devam ettiğini açıkladı. SOHR’a göre bu eylemlerde en az 9 kişi öldü. Gözlemevi ayrıca, Nusra Cephesi ve IŞİD’e yönelik bombardımanların devam ettiğini de belirtti.
Sorunlar çözülmüş değil
Şu anda ateşkese büyük ölçüde uyuluyor gibi görünse de Suriye’de süreç hala çok kırılgan. Taraflar hala birbirlerini ateşkesi ihlal etmekle suçlamaya devam ediyor. Suriyeli muhaliflerin Cenevre görüşmeleri öncesi oluşturduğu Yüksek Müzakere Konseyi (YMK), BM Genel Sekreteri Ban ki-Moon'a bir mektup yollayarak, rejim ve müttefiklerinin ilk gününde 15 kez ateşkesi ihlal ettiğini bildirdi. YMK'dan gönderilen mektupta, ateşkesin hangi bölgelerde devreye girdiği ve bunu kimin denetlediği konusunda kendilerine bir harita sunulmadığı belirtildi. Son olarak BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, Suriye barış görüşmelerinin bir sonraki etabının Cenevre'de 9 Mart öğleden sonra başlayacağını açıklamıştı. Ancak Muhalifler, rejimin elindeki tutuklular serbest bırakılmadan ve kuşatmalar kaldırılmadan ciddi görüşmeler yapılamayacağını söylüyor.
