- Yasal çalışma süresi 45 saat olmasına rağmen Türkiye’de ortalama çalışma süresi 60 saate ulaşmakta.
- Haftada 60 saati aşan uzun çalışma saatleri, işsizliğin ve iş kazalarının başlıca nedeni.
- Uzun çalışma süreleri ne karşı işçi sendikları mücadele etmeli, çalışma sürelerini 40 saate indirmelidir.
Yasalara göre Türkiye’de resmi çalışma haftası 45 saat. Cumartesi ve Pazar günleri ise çalışılmayan günler.
45 saatin üzerindeki çalışmalarda ise fazla mesai ücreti verilmeli. Hiç bir biçimde günde 11 saatin üzerinde çalışılmamalı.
4857 nolu iş yasasının 63’üncü maddesi böyle diyor.
Ne var ki herkes Türkiye’de çalışma saatlerinin çok daha fazla olduğunu biliyor.
Özellikle hizmet iş kolunda çalışma saatleri haftada 60 saatin dahi üzerine çıkabiliyor.
Sadece küçük işyerlerinde değil, binlerce işçi çalıştıran büyük kapitalist işletmelerde de çalışma saatleri çok uzun.
Bu uzun çalışma saatlerine karşı işçilere fazla mesai ücreti de verilmiyor. Sanki 45 saat çalışıyorlarmış gibi ücret alıyorlar.
Haftada 60 saat çalışan bir işçi aslında bir buçuk işçi kadar çalışıyor. Patron 10 işçiye vermesi gereken ücretle 15 işçi çalıştırıyor.
Fazla çalışma işsizliğin nedenlerinden birisi. Çalışma saatleri yasanın öngördüğü düzeye bile çekilebilse istihdamda büyük bir artış olur.
Kaldı ki, dünyanın bir çok ülkesinde iş saatleri çok daha düşük.
Bazı ülkelerde haftada 35 saat çalışılıyor ve sendikalar bunun 30 saate düşürülmesini talep ediyorlar.
Çalışma haftası 35 saate düşürülse işsizlik sorunu hemen hemen ortadan kalkar, herkes çalışacak bir iş bulabilir.
Sendikalar için çalışma saatlerinin düşürülmesi en önemli mücadele alanlarından birisi.
Önce 45 saat uygulamasının gerçek hale gelmesi için, ardından çalışma haftasının 40 saate düşürülmesi için mücadele sendikaların güçlenmesini de sağlayacaktır.
Öte yanda uzun çalışma saatleri kaçınılmaz olarak iş kazalarına neden olmakta.
Aşırı saatlerde çalışma, aşırı yorgunluğa neden olmakta ve özellikle çalışma güvenliğinin de olmadığı işyerlerinde çok sayıda iş kazasına neden olmakta.
