Onur Devrim Üçbaş
Batı Afrika’da 2013 Aralık ayında başlayan ve hızla yayılan Ebola salgını şu ana kadar çoğunluğu Gine, Sierra Leone ve Liberya’da olmak üzere yaklaşık 10.000 kişiye virüsün bulaşmasına, 4.800 kişinin ölümüne yol açtı. İlk kez 1976’da görülen, insanlarda ve primatlarda ishal, kusma, kızarıklık gibi belirtileri olan hastalık ileri aşamalarında karaciğer ve böbreklerde hasarla iç kanamaya bağlı olarak ölüme yol açıyor.
Meyve yarasalarından hayvanlara, hayvanlardan da insanlara geçtiği düşünülen Ebola hava yoluyla değil, kan, ter, tükürük, sperm gibi vücut sıvılarıyla temas yoluyla bulaşıyor. Bu yüzden virüsün yayılmasını engellemek aslında çok zor değil. Hayvanlarla temas sonrası elleri su ve sabunla yıkamak hastalığın yayılmasını önemli ölçüde engelleyebilir.
Virüsün etkili olduğu Afrika ülkeleri yakın geçmişinde iç savaşlarla harap olmuş ve yoksul ülkeler. Sağlık sistemleri yetersiz. Nüfusun büyük çoğunluğu temiz su ve sabuna ulaşamıyor. Altı milyonluk Sierra Leone’de 200’den az doktor var. Gine’de her 10.000 kişiye bir doktor düşüyor. Liberya’da 375 sağlık çalışanına virüs bulaşıp bunlardan 211’i hayatını kaybedince greve giden çalışanlar kişisel koruyucu ekipmanlar dağıtılmadan çalışmayacaklarını açıklamıştı. Ayrıca doktorlar kendilerini virüsten korumak için gerekli olan araçlardan da yoksunlar. Liberya’da 375 sağlık çalışanına virüs bulaşıp bunlardan 211’i hayatını kaybedince greve giden çalışanlar kişisel koruyucu ekipmanlar dağıtılmadan çalışmayacaklarını açıklamıştı.