Mehmet Uludağ

Kendinizi Suriye’de, Libya’da, Gazze’de, Irak’ta, eskiden Bosna’da hayal edin. Ne yapardınız?

Hangi sınır, hangi yasa, hangi vize ve pasaport umurunuzda olurdu?

Çok moda şekliyle ‘’tamam anlıyorum, durumları zor ama...’’ diye başlayan cümlelerin mantıksal sonucu ‘kaçmasınlar’ ve ‘gelmesinler’dir. Pratik sonucu ise ‘ölsünler’dir.

Mülteciler niye ölüyor?

Bunun cevabı tarihsel, politik, uluslararası dengeler ve dengesizlikler, savaşlar vs. düşünülerek çok boyutlu bir şekilde ve derinlemesine verilebilir ama bu sıkıcı işe girmeden bazı şeyleri kısaca hatırlamakta fayda var.

Doğal gaz ve petrol zengini Nijerya’da milyonlarca insanın baskıcı bir rejim altında günde 1 dolarla geçimini sağlamak zorunda bırakılması...

Hemen hemen tüm verimli Afrika topraklarının ve su kaynaklarının Çin, Fransız, Hollanda, Almanya, ABD ve Rusya gibi ülkelerin dev tarım şirketlerine verilmesi, milyonlarca insanın doğal yaşam ortamından koparılması...

Afganistan ve Irak işgallerinin yarattığı beş milyon mültecinin kaçmak zorunda kalması...

Libya’yı “Kaddafi’den kurtaracağız” diye bombalamak ardından da, sessiz sedasız kenara çekilip, geriye enkaza dönmüş bir ülke bırakmak...

Avrupa başkentlerinde dünyanın en büyük silah fuarlarını düzenleyip, halkları fakir, kendileri zengin onlarca Afrika ve Ortadoğu ülkesinin diktatörlerini, despot-baskıcı liderlerini ve ordu komutanlarını davet edip, borçlandırma usulüyle milyarlarca dolarlık silah satmak...

Dünyanın dört-bir tarafında, zengin ülkelerin kendi çıkarları uğruna istedikleri gibi cirit atmaları...

İklim değişiminin yarattığı felaketler ve bu tehlikenin dünya devi ülkeler tarafından yine ‘ulusal çıkarlar’ nedeniyle umursanmaması...

Aslında çok daha kısa ve öz başka bir yanıtı var bu sorunun:

Çünkü, dünyanın zengin ülkeleri, dünyanın fakir, savaş kurbanı, ezilen, baskı gören halklarına madde 14/1’in bahsettiği ‘sığınmacı işlemi görme hakkı’nı vermiyor.

Çünkü sığınmacı hakkını kullanmak isteyen insanların sığınmak istedikleri ülkelere gidecek güvenli ve korumalı bir yolları yok.

Çünkü sığınmacıların tek çaresi ‘kaçaklık’ ve bu kaçaklıktan gelir elde eden insan tacirleri aracılığı ile sığınılacak ülkelere ulaşmak zorunda olmaları.

Çünkü, bırakınız bu insanların sığınma haklarını korumayı, daha iki gün önce İtalya Akdeniz’de arama, kurtarma çalışmalarını durduracağını, İngiltere dâhil kimi AB ülkeleri de bu faaliyetlere artık fon ayırmayacaklarını duyurdular.

Kısacası, dedikleri şu: ‘’gelmesinler, ölsünler; ya da gelirken yolda ölsünler...’’

Ardından da, Türkiye gibi ülkelerle, ‘size AB vizesi kolaylığı veririz’ diyerek sığınmacıları sınır dışı edecek ‘Geri Kabul Anlaşması’ imzalıyorlar.

Gazete haberlerinde süper zenginlik ile dehşet verici fakirlik yan yana veriliyor.

Birilerinin ‘ulusal çıkarlar’ dediği şeyler öbürlerinin katliamı oluyor.

İşte mülteciler bu yüzden ölüyor...