Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan Mayıs ayı ekonomik verilerine göre işsizlik düştü. İşsizlik oranı Şubat ayında yüzde 16.1'le rekor kırmıştı. Mart'ta yüzde 15.8 olan işsizlik Nisan'da yüzde 14.9'a ve Mayıs'ta yüzde 13.6'ya geriledi. Ancak bu iyi bir haber değil. İşsizlik oranı aşağı inse de TÜİK'in verileri işsizliğin kronikleşen yapısını ortaya koydu. Türkiye hala dünyada en fazla işsiz nüfusa sahip olan beş ülkeden biri.
Türkiye işsizlikte ilk beşte
Dünyada en çok işsizliğin olduğu ülke yüzde 23.6 ile Güney Afrika. Bu ülkeyi yüzde 18.1'le İspanya, yüzde 16.3'le Letonya, yüzde 15.6 ile Estonya izliyor. Türkiye, dünyanın en çok işsizliğe sahip beşinci ülkesi olarak listede yerini aldı.
İşsizlik oranı İrlanda'da yüzde 12.2, Slovakya'da yüzde 11.8, Kolombiya'da yüzde 11.4, Belçika'da yüzde 11.3, Polonya ve Şili'de yüzde 10.7. Avrupa ve ABD'de ise işsizlik oranları yüzde 10'a dayanmış durumda. İşsizlik oranının en düşük olduğu ülkeler yüzde 2.4'le Tayland ve Ukrayna.
Kentlerde işsizlik 2 kat fazla
Mayıs ayında şehirlerdeki işsizlik oranı 5.4 puanlık artışla yüzde 16.5, kırsal yerlerde ise 2.5 puanlık artışla yüzde 7.8 oldu. Genç nüfusta işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre 8.3 puan artarak yüzde 24.9 düzeyine yükseldi. Her dört gençten biri işsiz.
Mayıs döneminde istihdam edilenlerin yüzde 25.3'ü tarım, yüzde 18.6'sı sanayi, yüzde 6'sı inşaat, yüzde 50.1'i ise hizmetler sektöründe yer aldı. Mayıs'ta iş aramayıp, çalışmaya hazır olanların sayısı yüzde 7.3 artışla 1 milyon 944 bine yükselirken, iş bulma ümidi olmayanlar yüzde 2.7 artarak 723 bine çıktı.
Kayıtdışı işsizlik yüzde 44.6
Kayıt dışı istihdam edilenlerin oranı, geçen aynı dönemine göre 0.6 puan artarak yüzde 44.6'ya yükseldi. Bu oran Nisan ayında yüzde 42.7 düzeyinde idi.
Mayıs ayındaki işsizler kim?
n Yüzde 71.9'u erkek nüfus
n Yüzde 60.4'ü lise altı eğitimli
n Yüzde 26.1'i bir yıl ve daha uzun süredir iş arıyor
n İşsizler sıklıkla (yüzde 31.4) "eş-dost" vasıtasıyla iş arıyor
n Yüzde 90.1'i (3 milyon 47 bin kişi) daha önce bir işte çalışmış
n Daha önce bir işte çalışmış olan işsizlerin yüzde 47,4'ü hizmetler, yüzde 25.7'si sanayi, yüzde 16.8'i inşaat, yüzde 7.6'sı tarım sektöründe çalışmış, yüzde 2.5'i ise 8 yıldan önce işinden ayrılmış
n İşsizlerin yüzde 25.1'ini çalıştığı iş geçici olup işi sona erenler, yüzde 25.4'ünü işten çıkarılanlar, yüzde 14.2'sini kendi isteğiyle işten ayrılanlar, yüzde 9.8'ini işyerini kapatan/iflas edenler, yüzde 7.2'sini ev işleriyle meşgul olanlar, yüzde 8.2'sini öğrenimine devam eden veya yeni mezun olanlar, yüzde 10.1'ini diğer nedenler oluşturdu.
İşsizlik Fonu'nun dörtte üçü gasp edildi
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, işçilerin düzenli olarak prim ödediği, işverenin de ayrıca ödeme yapmakta zorunlu kılındığı İşsizlik Fonu'nun dörtte üçünü bütçeye devreden kanun değişikliğini onayladı.
Zaten bir çok engel yüzünden fondan yararlanmakta zorlanan işten çıkarılanların güvencesi fiilen ortadan kalktı.
Türk-İş Genel Başkanı Mustafa Kumlu, Hak-İş Genel Başkanı Salim Uslu ve DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi imzasıyla Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'e gönderilen mektupta 5921 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un TBMM'ye iade edilmesi istenmişti. Ancak TOBB ve TÜSİAD'ın istediği oldu.
Sendikalar ''Siyasi iktidarın bir numaralı görevi, işsizliğe yol açan politikalara son vermek ve bu çarpıklığı düzeltmektir. Küresel ekonomik kriz koşullarında işsizliğin daha da artması ve ciddi sosyal bir soruna dönüşmesi ihtimali yadsınamaz. Bu fondan genel bütçeye yatırımlar için kaynak aktarmak yerine, fonun yaygınlaşan işsizliğe çare olacak çözümlerde kullanılması sosyal devlet ilkesinin bir gereğidir" demişti.
