Can Irmak Özinanır
Kazanımlar bize başkaları tarafından teslim edilebilir mi? Örneğin burjuvazi durup dururken işçilere daha fazla ücret ve güvence sunar mı? Devlet, ifade özgürlüğünün genişlemesini, her fikrin rahatça tartışılabilmesini ister mi? Demokrasi kendi kendine derinleşir mi? Patronlar, devletler, hükümetler samimi olabilir mi?
Bu sorulara kolaylıkla “hayır” cevabı verilebilir. Dolayısıyla sosyalistler açısından bir mücadelenin ön koşulu asla hasmının samimiyeti olamaz. Sosyalistler ancak ve ancak işçi sınıfının ve ezilenlerin özgüçlerine güvenirler, demokrasinin, çeşitli hakların ve nihayetinde yeni bir dünyanın ancak bu güçle kazanılabileceğini savunurlar. Dünyayı kaygılarla değil, bütüncül bir perspektifle açıklarlar.
Burjuvazi, 18. yüzyılda kendi çıkarları doğrultusunda dünyayı yeniden biçimlendirirken, bu dönüşümün en büyük parçası olan yoksullara genel oy hakkı bile vermedi. İşçiler, genel oy haklarını kendileri kazandılar. Bugün burjuva demokrasilerinde demokrasi adına ne varsa işçilerin ve ezilenlerin mücadeleleri ile kazanıldı. Ne basın özgürlüğü, ne kadın hakları, ne sendikalaşma, ne grev hakkı “samimi” bir burjuva tarafından bahşedildi.
Karl Marx, ezilenlerin kendi kaderlerini ancak kendilerinin değiştirebileceğini uzun zaman önce fark etmişti. Rosa Luxemburg ise işçi sınıfının haklarını almak için verdiği her mücadelenin, işçiler açısından bir okul olduğunu… Bu iki keşiften yola çıkarak bugüne şöyle bakabiliriz: Ezilenlerin politikası her dönemeçte “ya hep, ya hiç” perspektifinden yola çıkmaz, her mücadele her sorunu kökten çözmez, ancak mücadeleye atılmadan geri kalan sorunlarda çözülemez. Tek tek hakların kazanımı da, topyekün bir özgürleşme de aşağıdan bir mücadeleyi gerektirir.
Bugün barış sürecine ilişkin kaygılara da aynı perspektifle bakılması gerekir. Ne işten atılan gazeteciler, ne demokratikleşme konusunda çeşitli “samimiyet” ölçütleri öne sürülebilir. Hak verilmez alınır. Bugün Kürt halkı yıllardır devletten talep ettiği talepleri kazanma şansına sahipken, daha genel bir demokratikleşmeyi talep edenlere düşen aşağıdan bir mücadeleyi yükseltmektir.
