Kafka'nın Dava'sı çizgi roman olarak yayınlandı
Kafka'nın Dava'sı bizim takip ettiğimiz davalar gibi değil. Neyle suçlandığını, nasıl ve ne zaman sonuçlanacağını bilmediğin, birçokları için yaşam boyu süren bir dava, sürekli bir tutukluluk hali.
20. yüzyılın modernist edebiyatının önde gelen ismi Franz Kafka, 40 yaşında veremden ölmeden kısa bir süre önce arkadaşı Max Brod'dan Dava'yı ve tüm eserlerini yakmasını istemişti. O dinlemedi ve Dava 1925'te ilk kez yayınlandı. Popüler kültüre 'Kafkaesk' tabirinin girmesine neden oldu. Kast edilen toplumun üzerindeymiş gibi duran devlet bürokrasisi karşısında bireyin inkarı, yalnızlık, yabancılaşma ve hüzündü.
NTV tarafından yayımlanan Dava'nın çizgi romanı usta iki ismin ürünü. Çizeri Chantal Montellier, Fransa'nın önde gelen çizgi romancılarından biri. Klasik çizgi romanın siyah ve beyazıyla Kafka'nın içinde kaybolduğu Prag sokaklarını yeniden yaratmış. David Zane Mairowitz ise bir 'Kafka uzmanı'. Oyun yazarı, radyo yönetmeni ve çevirmen olan Mairowitz, özgün metne sadık kalarak müthiş bir özet yapmış. Ama özet tabi, Kafka'nın Dava'sını okumak ise çizgi romandaki taramalarda beliren atmosferin içine girmemizi, Joseph K'nın sıkıntısını yürekten hissetmemize neden oluyor.
Kafka bir banka memuruydu ve Dava'yı akşamları yazdı. İşyerinde yaşadığı karabasan, kadınlarla olan hayal kırıklığı, çevresindeki insanların tek düze ilişkileri anti-semitizmle birleşince sıkıntılı akşamlardan 20. Yüzyılın en ilginç edebi eseri çıktı. Kafka bir Yahudi'ydi. Babası ailesinin kabul edilebilmesi için diğerlerine birçok jest yapmıştı. Ailesinin varlıklı, banka memuriyeti gibi dönemin 'iyi' denebilecek bir işine sahip olmasına rağmen Kafka, Yahudi düşmanlığının kuşatmasını sürekli olarak hissetti. İleride 3 kız kardeşi Yahudi soykırımında öldürülecek olan Kafka'nın anti-kahramanının duyduğu güvensizlik sanki gelmekte olana dair bir önseziydi.
1915'te yazdığı Değişim adlı hikâye yalnızlık ve yabancılaşma konusunda acı bir feryat olarak kültürel yapı taşlarından biri oldu. Kafka'nın Şato ve Amerika romanları da benzer izlekler üzerinden yürür. Olaydan çok durumdur anlatılan. Modern kapitalist toplumda bireyin yaşamı, bir insanlık durumundan çok bir hamam böceğininkiyle tasvir edilir. Burjuva devrimin aklın egemenliği iddiası ve evrensel bir aktör olarak birey miti parçalanır. Joseph K fail değil, kurbandır.
Çizgi roman gerçekten güzel. Fiyatı da sadece 10 lira. Ben Alkım Kitapevi'nden 7,5 liraya aldım, NTV internet sayfası üzerinden 8,5 liradan satılıyor. NTV Yayınları geçen ay bir başka ölümsüz eseri, William Shakespeare'in Macbeth'inin çizgi romanını yayımladı. O da 10 lira ve çok güzel.
