Can Irmak Özinanır
Narodnizm, 1800'lü yılların sonunda Rusya'da ortaya çıkan köylülüğe dayalı devrimci hareketin adıydı. Asıl olarak Herzen ve Çernişevksi'nin fikirlerine yaslanıyordu.

Bir tarım toplumu olan Rusya'da uzun yıllar en etkili akım olarak kaldı. Narodnikler, işçi sınıfının henüz Rusya topraklarında yeşermediğini, bu sebeple de köylülüğe dayalı bir devrim yapılarak Çarlığın devrilmesi gerektiğini savunuyorlardı. Narodnik hareketi asıl karakterize eden düşünce popülizmdi. Sınıf kavramına yaslanmayan muğlak bir halk vurgusu Narodniklerin teori ve pratiğine damgasını vuruyordu. En önemli sloganları: "Halka gidelim" idi.

Popülist retoriğine rağmen Narodnikler ile halk arasında ciddi bir uçurum vardı. Narodnikler, devrime giden yolun ancak bireysel terörist yöntemlerle açılabileceğine inanıyorlardı. Bu düşünceye göre Çarlık subaylarından birini veya bir bakanı vurmak, çarlığın güçsüzlüğünü ortaya koyacak ve halkı çarlığa karşı ayaklanmaya götürecekti. Ancak devrimi yapacak olanlar, silahlanmış bilinçli devrimcilerdi.

Lenin de siyasi hayatına Narodnizm'den etkilenerek başlamıştı. Lenin'in ağabeyi Çar'a yönelik bir suikast girişiminde bulunduğu için idam edilmişti. Bu idam Lenin'in devrimciliğe yönelmesinde etkili olduysa da Lenin, bireysel terörizme karşı tavır aldı. Yaptığı okumalarla işçi sınıfının kurtuluşunun kendi eseri olacağı sonucuna ulaşan ve bir marksist olan Lenin, Narodnizme karşı keskin bir şekilde tavır aldı. Bu tavır en açık biçimde: Halkın Dostları Kimlerdir? Sosyal-demokratlarla nasıl savaşırlar? isimli kitabında açığa çıkar.

Türkiye'de de kendisine marksist adı veren pek çok örgütün dayandığı asıl temel Narodnizm'dir. İşçi sınıfının eylemi yerine kendi eylemini ikame eden ve sınıfın yerine muğlak bir halk vurgusu koyan örgütlerin sayısı çok fazladır.

Marksistler için bu düşüncenin sorunu açıktır: Devrim bilinçli-silahlı bir grubun eylemi ile değil ancak ve ancak çok geniş kitlelerin, işçi sınıfının kendi eylemi ile gerçekleşebilir. Bireysel terörist yöntemler işçi sınıfının kendi eylemine zarar veren eylemlerdir. Bireysel terörizmin en net tanımını Leon Troçki yapmıştır: "Terörizm, eli silahlı reformizmdir."